Zespół Szkół Nr 1 w Olkuszu kultywuje wartości patriotyczne oraz historię Szkoły.
W dniu 28 września 2021 r., w ramach działań szkolnego Centrum Tradycji i Kultury, klasa 1A z popularnego „Mechanika”, pod opieką Pań: Ewy Głąb i Iwony Rams, zwiedziła wystawę ,,Tarcza powraca! Olkuszanie, a Legiony Polskie 1914-1916″ w Muzeum Regionalnym PTTK im. Antoniego Minkiewicza w Olkuszu przy ul. Rynek 20.
Kilka zdjęć w GALERII.
Wystawę zorganizowano z okazji 110-rocznicy powstania na ziemi olkuskiej Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, 140. rocznicy urodzin patrona Muzeum – Antoniego Minkiewicza (z jego inicjatywy, w 1911 roku, w Olkuszu powstało koło Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego), a także 105. rocznicy odsłonięcia Olkuskiej Tarczy Legionów.
Przybyłych serdecznie powitała Prezes olkuskiego Oddziału PTTK – Pani Barbara Stanek.
W muzealnych salach olkuskiej ,,Batorówki”, uczestnicy wysłuchali historii Olkuskiej Tarczy Legionów z podkreśleniem wkładu olkuskiej Szkoły Rzemieślniczej w powstanie oraz w odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 r. Uczniowie z podziwem oglądali zachowaną z bardzo dobrym stanie, wypożyczoną z Muzeum Historycznego Miasta Krakowa na wystawę w olkuskim PTTK, legendarną Tarczę Legionów z Olkusza.
Olkuska Tarcza Legionów została ufundowana ze względu na okoliczności: powstanie w 1915 r. w powiecie olkuskim, pod kierunkiem Antoniego Buchowieckiego – znanego olkuskiego lekarza i społecznika, struktur Polskiej Organizacji Wojskowej; działalność wybitnych olkuskich społeczników: Antoniego Minkiewicza i Rudolfa Burdy, przy współpracy mieszkańców Olkusza, lokalnych stowarzyszeń i Ligi Kobiet.
W dniu 30 stycznia 1916 r. na rynku w Olkuszu (na nieistniejącej dzisiaj wieży ciśnień), w sposób uroczysty, odsłonięto po raz pierwszy Tarczę Legionów. Mieszkańcy za opłatą mogli wbić w nią pamiątkowy gwóźdź a uzyskane w ten sposób środki finansowe były przeznaczone na pomoc dla legionistów-inwalidów oraz wdów i sierot po poległych.
Olkuska Tarcza Legionów została wykonana przez ówczesnego nauczyciela rysunku w Szkole Rzemieślniczej - artystę Władysława Turbasa.
W zaborze rosyjskim było zaledwie kilka Tarcz Legionów, z których olkuska Tarcza Legionów jest zachowana do dzisiaj i należy do najpiękniejszych.
Olkuska Tarcza Legionów posiada wymiary 122 x 82 cm, jest wykonana z drewna lipowego. Znajdują się na niej: herb Olkusza, napis Olkusz Legionom, skrzyżowany miecz i sztandar, słońce, orzeł zrywający kajdany niewoli, powierzchnia, na której są nabite gwoździe.
Uczniowie „Mechanika” złożyli podpisy w księdze pamiątkowej olkuskiego Oddziału PTTK.
Warto zaznaczyć, że podczas uroczystości olkuskich, powiatowych obchodów 100-lecia odzyskania Niepodległości Polski, w dniu 11 listopada 2018 r., została zaprezentowana, specjalnie wykonana na tę uroczystość, replika Tarczy Legionów, która obecnie znajduje się w Izbie Pamięci ZS Nr 1 w Olkuszu.
Organizatorem wyjścia była Pani Iwona Rams.
Więcej o olkuskiej Tarczy Legionów i poświęconej jej wystawie można przeczytać w publikacjach:
- Jacek Sypień, Olkuska Tarcza Legionów i tarcze strażackie, [online], [dostęp: 28 września 2021], Dostępny w Internecie:
<https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/16713/olkuska_tarcza_legionow_i_tarcze_strazackie.pdf?sequence=1>;
- Mateusz Radomski, Tarcza Powróciła!, Gazeta Olkuska, [online], [dostęp: 28 września 2021], Dostępny w Internecie:
<https://gazetaolkuska.pl/tarcza-powrocila/>;
- Paweł Mocny, Po 105 latach Olkuska Tarcza Legionów Polskich znów pojawiła się w srebrnym mieście, Gazeta krakowska, [online], [dostęp: 28 września 2021], Dostępny w Internecie: <https://gazetakrakowska.pl/po-105-latach-olkuska-tarcza-legionow-polskich-znow-pojawila-sie-w-srebrnym-miescie-zdjecia/ar/c15-15747258>.